Anatomi Kısaca Nedir

Anatomi Ne Demek?, Anatomi Nedir?, Anatomi, Anatomi Çeşitleri, Anatomi, Anatomi Nedir Kısaca, Anatomi İle İlgili Bilgi, Anatomi Nedir? Tanımı

ANATOMİ NEDİR?

Anatomi, vücut yapısını inceleyen bir bilim dalıdır. Eski Yunanca Ana (içinden) ve Tome (kesmek) kelime­lerinin birleşmesinden oluşmuştur. Vücudun yapısını, ke­serek içini açmak sureti ile gözlemleme ve inceleme an­lamı taşır. Zaman içinde her alanda aynı maksatla kullanı­lan bir terim haline gelmiştir.

Öncelikle normal vücut yapılarının öğrenilmesini amaçlayan bilim dalı “Normal Anatomi” olarak isimlendi­rilmiş, normal olmayan yapıların incelenmesi “Patolojik Anatomi” adını almıştır. Teknolojik ilerleme ve inceleme metodlarının çoğalması ile birlikte anatomi de buna göre alt gruplara ayrılarak isimlendirilmeye başlamıştır. Bunla­rın başlıcaları şunlardır:

1-   Makroskopik Anatomi (Gross Anatomi):           Vücu­dun gözle görülebilen yapısını ve işleyişini incele­yen bilim dalıdır

2-   Mikroskopik Anatomi: Gözle görülemeyen küçük yapıların mikroskop – elektron mikroskopu gibi alet yardımı ile incelenmesidir. (Sitoloji = hücre bilimi, Histoloji = doku bilimi)

3-   Fonksiyonel Anatomi: Vücut yapılarını işlevsel ola­rak inceleyen daldır. (Kinesiyoloji = hareket bilimi, Fizyoloji) Normal Anatomi kendi içinde ayrıca inceleme şekli ve kapsamına göre birçok alt gruba ayrılarak isimlendirilir. İnceleme şekline göre:1

1)- Sistematik anatomi: Aynı işleve hizmet eden or­gan ve ilişiklerini birlikte değerlendiren ve grup (sis­tem) halinde sınıflandırarak inceleyen bir öğrenim­dir. Aşağıdaki bölümlere ayrılır;

a)   Hareket Sistemi (Lokomotor sistem)

b)   Dolaşım Sistemi (Kardiyovasküler ve Lenfatik sistemler)

c)   Solunum Sistemi (Respiratuvar sistem)

d)   Sindirim Sistemi (Gastrointestinal sistem)

e)   Ürogenital Sistem (Üriner ve Genital sistemler)

f)    Sinir Sistemi (Merkezi. Periferik ve Otonom sis­temler)

g)   Endokrin Sistem (İç salgı sistemi)

h)   Duyu Organları

2)-  Topografik anatomi: (Regional anatomi) Vücudu tasarlı çizgilerle bölgelere ayırarak yüzeyden derine doğru tabaka tabaka incelenmesidir.

3)- Gelişimsel anatomi (Developmental anatomi): Vücudun oluşumundan ölümüne kadar olan safhala- ‘ar rın incelenmesidir. ( Embriyoloji, Çocuk anatomisi, ğ sa Yaşlılık (Geriyatrik) anatomisi)

1-   Yüzeyel Anatomi ( Surface anatomy ): Canlı üze­rinde organ ve oluşumların çıplak gözle, elle veya alet yardımı ile yüzeyel olarak incelenmesidir.

2-   Karşılaştırmalı anatomi (Komperatif anatomi): Çe­şitli canlılara ait yapıların karşılaştırmalı olarak ince­lenmesidir.

3-   Radyolojik anatomi (Kesitsel anatomi): Çeşitli ci­hazlar yardımı ile vücut yapısının ve işlevinin imaji- natif olarak incelenmesidir. ( Röntgen, Komputarize tomografi CT, Manyetik rezonans MRI, Ultrasonog- rafi US., Pozitron Emisyon Tomografisi PET, Sin- tigrafi)

4-   Klinik Anatomi: Canlı vücut yapısının teşhis ve teda­vi amaçlı olarak incelenmesi ve müdahale yöntem­lerinin belirlenmesi için kullanılır.

5-   Artistik anatomi (Plastik-estetik anatomi): Aktif vü­cut yapısını estetik açıdan parçalar ve orantısal ku­rallara göre değerlendirerek inceleyen bir daldır.

ANATOMİ TERİMLERİ

Vücut yapısını oluşturan tüm organ ve oluşumlar bi­rer isimle ifade edilmek zorundadır. Bu isimler verilirken de herkes tarafından kullanılan ortak bir dil olması öngörül­müştür. Bu yönde yapılan ilk çalışma 1895 yılında. Basel (isviçre)’de uluslararası bilim insanlarının katılımıyla ger­çekleşmiştir. Basel Nomina Anatómica (BNA) olarak bilinen ilk anatomi terimleri düzenlemesi burada Latince kökenli olarak yapılmıştır. Bundan sonra her beş yılda bir yapılma­sı planlanan toplantılarla bu terminoloji geliştirilmeye ve ko­laylaştırılmaya çalışılmıştır. En son 1998 yılında yayınlanan Terminología Anatómica ile Latince terimler ile birlikte İngi­lizce karşılıklarının kullanımı da önerilmiştir. Bu çalışmalar ile 30.000’i aşan sayıda terim 5.000’nin altına indirilmiş ve sadeleştirilerek kolay kullanılır hale getirilmiştir. Anatomi te­rimleri özel isimler olmaktan çıkarılmış, her biri aynı zaman­da tanımlayıcı özellik olarak isimlendirilmeye çalışılmıştır. Yani isim verirken bulunduğu yeri ve niteliğini de ifade ede­bilen terimler tercih edilmiştir. Örneğin; “musculus exten­sor pollicis longus” dendiğinde, el başparmağını (pol- lex) geren (extensor) uzun (longus) kas (musculus) tanım­lanmaktadır. Böylelikle ismini söylerken hem yerini hem iş­levini belirtmiş oluyoruz. Ancak önceden yön – yer – işlev belirten genel terimlerin öğrenilmiş olması gerekmektedir. İnsan vücudunda kullanılan terimler normal anatomik duru­şa göre belirlenmiştir.

Anatomik Duruş: Ayakları bitişik olarak dik du­ran. el ayaları acık ve öne bakar şekilde kollar aşa- ğı sarkık, yüz öne ve karşıya bakar durumda bulu- narünsandır. Bu insan figürü, bazı tasarlı düzlem ve eksenler ilavesi ile daha kolay tanımlanabilir hale ge­tirilmiştir. Eskiden hayvanlar ve insanlar için müşte­rek terminoloji kullanıldığından, dört ayak üstünde veya iki ayak üstünde durulduğunda fark yaratmamak amacıyla yön terimleri Baş (kranyal) – Kuyruk (kaudal) – Sırt (dorsal) – Karın (ventral) olarak ifade edilmekte idi. Bunlar ön-arka ve üst-alt ifade eden te­rimler ile karmaşaya sebep olduğundan zaman için­de insan anatomisi özgünleşerek, normal anatomik duruş ve terminolojisi oluşturulmuştur. ( Örneğin: su- perior = kranyal , inferior = kaudal, anterior = vent­ral, posterior = dorsal)