Temel Yetenek Nedir? Ne Demek

Temel Yetenek Nedir?, Temel Yetenek Ne Demek?, Temel Yeteneğin Önemi, Temel Yeteneğin Özellikleri, Temel Yetenek

Temel Yetenek Nedir? Ne Demek

Temel yetenek, bir işletmeyi başka işletmelerden ayıran, işletmenin vizyonunu gerçekleştirmesinde rol oynayan, rakipler tarafından kolay­ca taklit edilemeyen bilgi, beceri ve yeteneği ifade etmektedir. Günümüz yönetim uygulamalarını etkileyen bir gelişme olarak temel yetenek şunu ifade etmektedir: “Her işletme kendine has bir temel yetenek geliştirmelidir, işletmeye rekabet gü­cünü verecek olan bu temel yetenektir, işletmelerde, bu temel yetenek ile doğru­dan ilgili iş ve faaliyetler işletme bünyesinde yürütülmeli, diğer tüm işler dış kay­nak kullanımına (outsourcing) tabi tutulmalıdır. Bu şekilde hem organizasyon ya­pısı yalınlaşacak (lean organization), hem organizasyon kademeleri azalacak ve hem de üst yönetim stratejik konularda düşünmeye daha fazla vakit bulacaktır.” (Koçel, 2011: 382)

Temel yetenekler tüm işletmelerin sahip olabileceği sıradan yeteneklerden farklı olmak zorundadır. Bu durumda temel yeteneklerin birtakım özelliklerinin bulunması gerekmektedir, işletmelerin yeteneklerinin temel yetenek olup olmadı­ğını analiz etmek için Jay J. Barney’ in geliştirdiği VRIN analizi kullanılmaktadır. VRIN kelimesi value (değer), rareness (nadirlik), imitability (taklit edilebilirlik) ve nonsuitable (ikame edilemezlik) kelimelerinin baş harfleri kullanılarak oluşturul­muştur. işletmedeki yetenekler belirlendikten sonra aşağıdaki kriterlere uygunlu­ğu ölçülerek analiz yapılabilmektedir.

1)- Değerli Olması: işletmenin sahip olduğu yeteneklerin değerli olup olma­dığı, işletmeye rekabet avantajı sağlayıp sağlamadığı ile ilgilidir. Yeteneklerin de­ğerini belirleyense müşterilerin, rakiplerin veya sektörün değerlendirmesidir, iş­letme yeteneklerinin, temel yetenek olup olmadığını anlamak için değerini analiz etmelidir.

2)- Nadir Olması: işletmenin sahip olduğu yeteneklerin sektördeki diğer iş­letmeler yani rakipler tarafından sahip olunup olunmadığının analiz edilmesidir, işletmelerin nadir yeteneklere sahip olması bu işletmelere rekabet üstünlüğü sağlamaktadır.

3)- Taklit Edilemez Olması: Temel yeteneğin diğer işletmeler tarafından taklit edilememesini veya taklit edilmesinin çok maliyetli olmasını ifade etmektedir. Te­mel yetenekler eğer diğer işletmeler tarafından kolayca taklit edilebilir durumda ise bu yetenekler sıradan yetenekler haline gelmekte ve önemini kaybetmektedir.

4)- İkame Edilemez Olması: İşletmelerin sahip oldukları temel yetenekler baş­ka alternatif yetenekler kullanılarak gerçekleştirilmemelidir. Eğer alternatif yete­nekler kullanılarak temel yeteneğin işlevi gerçekleştirilirse temel yetenek önemini kaybederek sıradan bir yetenek haline gelecektir.