Şablon Baskı Tekniği Nedir?
|Şablon Baskı Tekniği Nedir?,Şablon Baskı Tekniği Hakkında Bilgi,Şablon Baskı Tekniği Resimleri,Şablon Baskı Tekniği Ne Demek
Şablon Baskı Tekniği Nedir?
Serigrafi, filmdruck, şablon baskı adlarıyla da anılan bu teknikler Çinde ve Japonyada yüzyıllar önce kumaşlara baskı yapmak için kullanılmıştır. Bir çerçeveye ipek, sentetik iplik veya bronz telden ince bir dokuma gerilerek elde basmayacak yerleri kapatılır. Oluşan kalıp kağıt üzerine oturtulur ve eleğin içine konan baskı boyasının sıyrılarak alttaki kağıda geçmesiyle baskı elde edilir. Kalıbın dokuması üzerine uygulanan kapatma, açık bırakma işlemleri için çeşitli malzeme ve yardımcı tekniklerden yararlanılır.
a) Kesme, oyma şablondan kağıttan ve çeşitli yapışkan düz tabakalardan ayırarak hazırlanır. Eleğin dokumasına ütü veya yapışkanla yapıştırılır. Keskin kenarlı, geniş yüzeyli resimler veren ilkel ve kolay bir kalıp hazırlama yöntemidir.
b) Yağlı kalem ve mürekkeple (Litografı kalemi ve mürekkebi vb.) eleğin dokuması üzerine resim çizilir. Eleğin tüm yüzü kolloidal eriyikler (jelatin, Arap zamkı, kitre vb.)sürülerek kapatılır. Kuruduktan sonra yağlı kalem ve mürekkep izleri benzinle silinir. Basacak yerler açılmış, kalıp baskıya hazırlanmış olur.
c) Işığa duyarlı haldeyken üzerine saydam folyeler üzerine çizilmiş ve boyanmış resimler ışık yardımı ile kopye edilir. Resim olan yerler ışıktan etkilenmez. Diğer yerlerden geçen ışık duyarlı tabakayı sertleştirir. Sertleşmeyen yerler yıkanarak açılır ve kalıp kurutularak baskıya hazır hale getirilir.
d) Resmin siyah beyaz değerleri fotografik yolla filme geçirilir. Bu yolla özgün resmin her rengi için ayrı film çekilebilir. Bu filmlerdeki resim izleri ışığa duyarlı maddeler yardımıyla eleğe geçirilir. Bu teknikten daha çok benzer baskılar (reprodüksiyon) yapmak için yararlanılır. Sanatçı özgün resim yaratılması aşamalarında bu teknikten yararlanabilir. Bu durumda özgün resim baskıdan sonra ortaya çıkar Resimler önceden proje niteliğinde yapılabilir. Ancak baskıdan önce baskının benzetilmeye çalışıldığı orijinal resim yoktur.
Bu tekniklerin çeşitlenmeleri, karışık kullanılmaları gibi pek çok yeni olanaklardan yararlanılmıştır. Elek baskının özgün baskı sanatı alanında kullanılması oldukça yenidir. 1850 yılında Lyon kentinde ipekli kumaşa renkli süslemelerin Lyon Emprimeleri basmak için kullanıldığı bilinir. 1870de İsviçre ve Almanyada, 1900 yıllarında Amerikada (USA) kullanılmaya başlanır. I. Dünya Savaşı sırasında teknik Amerikada geliştirilir ve endüstri değeri kazanır. II. Dünya Savaşından sonra elek baskı özgün resim baskı aracı olarak benimsenir. Hans Arp, Joseph Albers, Willi Baumeister, Victor Vasarelly, Jackson Polloc, Robert Rauschenberg, Andy Warhol gibi ünlü ressamlar bu teknikten yararlanarak özgün resim baskılan yaparlar. Bugün özellikle çok renkli resim baskılarında tercih edilen bir özgün baskı tekniğidir.