Anna Ahmatova Kimdir?

1889 yılında doğdu. Şair Ahmatova, “Akmeizm” akımı temsilcilerindendir. Asıl adı Anna Andreyevna Gorenko olan Ahmatova, bir gemi mühendisinin kızıydı. Kiev’de hukuk fakültesini bitirdi. Şiir yazmaya 11 yaşında başladı.
1910 yılında, ünlü bir şair ve Akmeist okulunun kurcusu olan Gumilyov’la evlendi. Eşiyle İtaya, Fransa ve Almanya’yı gezdi. 1946’dan sonra edebiyat anlayışından dolayı engellerle karşılaştı; ancak ölümünden sonra kendi ülkesinde, Rus edebiyatının en büyük kadın şairi olarak değerlendirildi.

1964 yılında İtalya’da Etna Taormina Ödülü’nü kazandı. Ahmatova’nın şiire başladığı dönem modernist bir akım olan akmeizmle bağlantılıdır. Akmeizm, sembolist şiirin kapalılığına karşı bir akım olarak tanımlanır. İlk kitabı “Akşam” ve bunu izleyen yapıtları aşkla ilgili şiirleri içerer. Candan bir konuşma tonu, duygulu bir içtenlik, biçimlerin açıklığı ve doğallığı Ahmatova’nın kısa, lirik şiirlerinin kendine özgü çizgileridir. Bunun yanı sıra şiirlerinde halk şarkılarının ve özellikle Puşkin’in lirik şiirleri gibi klasik Rus şiirinin etkisi sezilir.

Ahmatova, I. Dünya Savaşı yıllarında ve 1917 Ekim Devrimi sırasında yurtseverlik temasını şiirinde işler. Kişisel duygular dışına çıkarak toplumla ilgili şiirler yazdığı bu döneminde de devrimci şairlerle arasında üslup farklılığı belirgindir. 1912’den 1922’ye değin birçok şiir kitabı yayınlanan şair, 1946’dan sonra şiirlerindeki erotik, gizemci ve kötümser öğeler ileri sürülerek yoğun eleştirelere konu olmuş, “Sovyet Yazarlar Birliği”yle ilişkisi kesilmiştir. II. Dünya Savaşı yıllarında şair savaş ve barış konularına yönelir. Savaş zamanının acıları, heyecanları şiirlerinde yansır.

Anna Ahmatova bugün klasik anlamda parlak, incelmiş ve yetkin bir şiirsel biçim ustası sayılmaktadır. Şairin Doğu Avrupa dillerinden şiir çevirileri ve şiir üzerine incelemeleri vardır. Ahmatova’nın şiirlerinin yabancı dile çevrilmesi ülkesi dışında da tanınmasını sağlamıştır. 1966 yılında öldü.

KISA BİYOGRAFİSİ

Odessa’da Bolşoy Fontan’da doğdu. Anne ve babası 1905’te ayrıldığı için mutlu bir çocukluk geçirmedi. Kiev, Tsarskoe Selo ve St. Petersburg’da Smolny Enstitüsünde eğitim aldı. 11 yaşında şiir yazmaya başladı ve sevdiği şairler Racine, Puşkin ve Baratinski’den esinlendi. Babası şairliğin isimlerinin saygıdeğerliğine gölge düşüreceğine inandığı için, Ahmatova tatar olan büyük annesinin soyismini kullandı[1]. O zamanki Rus erkek şairlerin çoğu Akhmatova’ya olan aşklarını ilan etmişlerdir,o ise Osip Mandelstam’ın ilgisine karşılık vermiştir.Osip Mandelstam’ın karısı Nadezha Mandelstam daha sonra Hope Against Hope adlı otobiyografisinde Akhmatova’yı affetmiştir. 1910 yılında genç şair Nikolay Gumilov ile evlenmiştir. Kocası Ahmatova’nın şiirlerini ciddiye almadı ve Alexander Blok’un kocasının şiirlerini tercih ettiğini öğrendiğinde sarsıldı. Oğulları Lev Gumilyov 1912 yılında dünyaya geldi ve Neo Avrasyacı ünlü bir tarihçi oldu.

GÜMÜŞ ÇAĞ

1912’de ilk derlemesi Evening’i yayınladı.

1914’te ikinci derlemesi Rosary yayınlana kadar “Akhmatova’dan sonra” binlerce kadının şiirini oluşturdu. Erken şiirleri genellikle, bir adamı ve bir kadını resmeder. Onların ilişkisinin en acı, muğlak anlarını kapsamaktadır. Böyle parçalar çok örnek alındı, sonra Nabokov ve diğerleri tarafından taklit edildi. Akhmatova, şöyle söyler: “Ben, bizim kadınlarımıza nasıl konuşulması gerektiğini öğrettim, ama onları sessizleştirmenin nasıl olacağını bilmem”.

Kocasıyla birlikte Akmeist şairler isimli bir gruba katılan Ahmatova bu çevrede büyük bir şöhrete kavuştu. Rus şiir tarihinde bilindik; çağın başlıkları olan “Neva’nın Kraliçesi” ve “Gümüş çağın ruhu”, O’nunla aristokratik biçim ve sanatsal bir bütünlük kazandı. Çok yıllar sonra yaşamının uzun bir bölümünü kapsayan ve en uzun eseri olan “Kahraman olmadan şiir”i Puşkin’in Eugeni Onegin’inden esinlendiğini belirtecekti.
Lanetli Yıllar

Eşi Nikolay Gumilyov Sovyetler’e karşı anti faliyetlerde bulunduğu gerekçesiyle 1921’de kurşuna dizilerek öldürüldü. Bu evliliğinden 1912 yılında Lev Nikolayeviç Gumilev olmuştur. Önce ünlü bir Asurolojist olan Vladimir Shilejko ve sonra Stalinist Gulag kamplarında ölen sanat bilgini Nikolay Punin ile evlendi. Evli edebiyatçı Boris Pasternak’in tekliflerini geri çevirdi.

1922’den sonra, Akhmatova, kapitalist bir öğe olarak mahkûm edildi ve 1925’ten 1940’a kadar şiirlerinin yayınlanması yasaklandı. Dönem dönem Puşkin’den bazı parlak denemelerde dahil olmak üzere, Leopardi denemelerini çevirerek geçimini sağladı. Onun arkadaşlarının hepsi, ya göç etti ya da yokedildi.

1946 yılında Stalin’in ortağı ve kültür bakanı Andrei Zhdanov, Ahmatova’nın Isaiah Berlin’i ziyaret ettiğini öğrendi ve alenen “yarısı fahişe, yarısı rahibe” olarak etiketleyip, şiirlerinin yayımlanmasını yasakladı. Daha sonra açlıktan ölmeye mahkûm etmek ile eşdeğer olan Yazarlar Birliğinden çıkarma girişiminde bulunuldu. Oğlu “Stalinist Gulag”ta gençliğini harcadı ve hatta tahliyesini emniyete almak için Stalin’i öven birkaç şiir yayımladı. İlişkileri hep gergin olarak devam etti. Resmen yokolmasına rağmen; eserleri sözlü olarak ve hatta samizdatla el altından bilinmeye devam etti.
Çalışmaları

ŞİİRLERİ

Anna Ahmatova: şiirleri (1983)
Anno Domini MCMXXI (1922) – rus
Evening (1912) – rus
Plantain (1921)
Ahmatova şiirleri (1967)
Rosary (1914)
Seçilmiş şiirler(1976 )
Seçilmiş şiirler (1989 )
Anna Ahmatova’nın tüm şiirleri (1990 )
Anna Ahmatova’dan oniki şiir (1985)
Beyaz Sürü (1914)