Türkiyede Basınç ve Rüzgarlar

Türkiye’de Basınç ve Rüzgarlar Coğrafya Konu Anlatımı, Türkiye’de Basınç ve Rüzgarlar Hakkında Kısa Bilgi, Türkiyeyi Etkileyen Basınç ve Rüzgarlar, Türkiye’de Basınç ve Rüzgarlar Kısaca, Türkiye’de Sıcaklığı Etkileyen Rüzgarlar Nelerdir?

TÜRKİYE’DE BASINÇ ve RÜZGÂRLAR

Türkiye coğrafi konumundan dolayı Ekvatoral ve ku­tupsal hava kütlelerinin geçiş yolu üzerinde bulunur. Ülkemiz genel olarak yazın güneyden gelen tropikal, kışın ise kuzeyden gelen kutupsal hava kütlelerinin etkisinde kalır.

Türkiye’yi etkileyen başlıca basınç merkezleri

Türkiye’de kış şartları, Sibirya yüksek basınç mer­kezinin zayıf veya güçlü olmasına bağlı olarak de­ğişmektedir. Eğer bu merkez kuvvetli oluısa geniş­leyerek Türkiye’ye kadar sokulabilir. Böyle zaman­larda kış çok şiddetli geçer. Buna karşılık zayıf olur­sa. Türkiye’ye kadar uzanamaz. Böyle zamanlarda İzlanda alçak basınç alanından Türkiye’ye doğru nemli ve ılık gezici siklonlar gelir. Bu hava kütlelen- nin etkisinde kalan Türkiye’nin kıyı bölgelerinde kış mevsimi ılık ve yağışlı geçer.

Türkiye’deki rüzgarlar Basınç farklarından dolayı çeşitli hava akımları ortaya çıkar. Yüksek basınç alanlarında alçak basınç alanla­rına doğru gerçekleşen hava akımlarına rüzgâr denir.

Türkiye’deki rüzgârlar çevredeki basınç merkezleri­ne, günlük ve yıllık sıcaklık farklarına ve yer şekillerine bağlı olarak farklı özellik gösterirler. Bu rüzgârlar gün­lük ve yerel rüzgârlar olmak üzere iki grupta incelenir.

a) Günlük Rüzgârlar: Gün içerisindeki sıcaklık farkı­na bağlı olarak meydana gelen basınç farkları sonucunda oluşurlar. Ülkemizde bu rüzgârlara meltem rüzgârları denir. Özellikle deniz ile kara, vadi ile dağ I arasında eserler.

Kara ve Deniz Meltemleri: Kara ve denizlerin gün içe­risinde farklı ısınması sonucu oluşurlar. Gündüz deniz­den karaya, gece ise karadan denize doğru eserler.

Dağ ve Vadi Meltemleri Birbirlerine komşu durumun­daki dağ ve vadilerin farklı ısınmaları sonucunda olu­şurlar. Gündüz vadiden dağa, gece ise dağdan vadi­ye doğru eserler.

b) Yerel Rüzgârlar: Türkiye’nin bulunduğu yarımkü­reden dolayı kuzey sektörlü rüzgârlar soğuk, güney sektörlü rüzgârlar ise sıcaktır.

Karayel, Poyraz ve Yıldız kuzey sektörlü, soğuk ve hızlı esen rüzgârlardır. Genellikle Marmara Denizi ve çev­resiyle, Karadeniz kıyılarında etkili olurlar.

Lodos, güneybatı yönlü ılık bir rüzgârdır. Anadolu nun güney ve batı kıyılarına ılık ve yağışlı hava getirir.

Kıble, güneyden sıcak olarak eser.

Samyeli (Keşişleme), Güneydoğudan esen sıcak bir rüzgârdır. Yaz mevsiminde Anadolu’nun iç kesimlerinde zaman zamân etkili olan sıcak ve kurutucu bir rüzgârdır. Bitkiler üzerinde kurutucu etki yapar.