Serbest Bölge Nedir?
Serbest Bölgeler:Kuruldukları ülkenin egemenlik sınırları içerisinde bulunmakla birlikte gümrük sınırları dışında kalan; ülkenin ticari, mali ve iktisadi düzenlemelerinin buralarda ya tamamen yada resmen uygulandığı yerlerdir.
Değişik şekil ve isimler altında başlayan serbest bölge uygulaması kentleşmeyi etkileyen bir başka faktördür. îlk önceleri şerbet liman şeklinde ortaya çıkan bu uygulamanın amacı, ticaret yapan, mallarını getirip satan yabancı tüccarlara bu ticaretleri sırasında gerekli güvenliği sağlamak ve onlardan vergi almamaktır. Başlangıçta bu amaç doğrultusun da ve “üretim yetersizliğini” gidermek için, siyasi sınırları içerisinde kurulan devletler tarafından teşvik edilen bu uygulama sanayileşmeyle birlikte “artan üretim fazlasının” pazarlanmasını sağlamak üzere teşvik edilir hale gelmiştir.
Serbest kent şeklinde kurulan daha sonraları XVII ve XVIII. yüzyıllarda serbest bölge haline dönüşen bu uygulama, 1929 Dünya Ekonomik Krizinin etkisini azaltmak amacıyla daha da önem kazanmıştır. Bunun sonucu olarak, serbest bölge uygulamasına yeni fonksiyonlar kazandırılarak yaygınlaştırılmıştır. Gerçekten de serbest ticaret bölgesi, serbest üretim bölgesi gibi ayrımlar bu tarihlerden sonra ortaya çıkmıştır.
Serbest bölgelerin kentleşmeye etkisi özellikle demografik açıdan ortaya çıkmaktadır. Çünkü, serbest bölgeler, kuruldukları ülkenin egemenlik sınırları içerisinde bulunmakla birlikte gümrük sınırları dışında kalan; ülkenin ticari, mali ve iktisadi düzenlemelerinin buralarda ya tamamen yada resmen uygulandığı yerlerdir. Bu özellikleri dolayısıyla buralar, hem ülke içerisinde hem de diğer ülkelerden “göç” alan cazibe merkezleri olacaktır. Bu da, demografik açıdan buraların kentleşme sebebini oluşturacaktır.
