Osmanlı Devletinde Hakimiyet ve (Egemenlik) Anlayışı Hakkında Bilgi

Osmanlı Devletinde Hakimiyet ve (Egemenlik) Anlayışı Hakkında Bilgi

Osman Bey
Ülke, hanedanın ortak malıdır.
Orhan Bey

I. Murat’tan II. Mehmet’e kadar Ãœlke, PadiÅŸah ve oÄŸullarının ortak malıdır.

II. Mehmet’ten I. Ahmet’e sonra Ekber ve ErÅŸed sistemi (Hanedanın en büyük erkek üyesinin tahta geçmesi)

Osmanlı PadiÅŸahlarının Yavuz Sultan Selim Döneminden baÅŸlayarak ”halife” ÅŸanını da kullanmalarıyla devletin ”teokratik” yapısıda güçlenmiÅŸtir.

* Osmanlı Devleti’nde yönetim Ä°slam hukukuna dayandırılmıştır. Yararlanılan eski Türk gelenekleri ile fethedilen yerlerdeki yönetim kurallarının Ä°slam hukuku ile çeliÅŸmemesine dikkat edilmiÅŸtir.

* Padişah; yasama, yürütme ve yargıya ait her türlü yetkiyi şahsında toplamıştır.

* Padişahlar, şeriatla çelişmemek şartıyla sınırsız kural koyma yetkisine sahip olmuşlardır.

* Osmanlı hükümdarları bey, gazi, sultan, han, hüdavendigar ve padişah unvanlarını kullanmışlardır.

* PadiÅŸah buyruklarına ”Ferman” denilmiÅŸtir.

* Örf kuralları; Nişancılar tarafından yazılmış, saklanmış, yorumlanmış ve geliştirilmiştir.

* Åžehzadelerin saray içinde ilk öğretimlerini gördükleri okula ”Åžehzadegan Mektebi” denmiÅŸtir.

* SancaÄŸa çıkma; 16. yüzyıl sonlarına kadar ÅŸehzadeler tecrübe kazanmaları için ”Çelebi Sultan” unvanıyla vali olarak ”Lala” denilen eÄŸitmenlerin kontrolünde sancaklara gönderilmiÅŸlerdir.

* Şehzadelerin yetkileri Selçuklu melikleri kadar geniş olmamıştır. Sultanın emirlerine göre davranmak zorunda olmuş, yakından denetlenmiş ve sadece kendilerine ayrılan gelirleri alabilmişlerdir.

*III. Mehmet sancağa çıkma usulünü kaldırmıştır.

* Kafes usulü; Sancağa çıkma usulünün kaldırılmasından sonra şehzadelerin sarayda yetiştirilmesi olan kafes usulüne geçilmiştir.

* Bu durum taht kavgalarını azaltmakla birlikte, şehzadelerin deneyim kazanmasını ve halkla yakınlaşmasını önlemiştir.

* I. Ahmet dönemine kadar tahta kimin geçeceÄŸi belli deÄŸilken, bu dönemde ”Ekber ve ErÅŸed” sistemi getirilmiÅŸ ve belirsizlik ortadan kalkmıştır.

* Osmanlı Devleti’nde PadiÅŸahlar Fatih döneminden itibaren ”cülus töreni” ile tahta çıkmışlardır.

* Halkın görevi, kanunlara ve padişahın emirlerine uymaktı.

* Osmanlı Devleti, Devlet-i Ebed olarak anılmıştır.

*Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Fermanı‘na kadar kiÅŸilerin devletin devamlılığını saÄŸlamak için varolduÄŸuna inanılırken, bu dönemden sonra devletin kiÅŸilerin hak ve özgürlüklerini korumak için varolduÄŸuna inanılmıştır.