Kıpçak Türkleri kimlerdir?

Kıpçak Türkleri kimlerdir?,Kıpçak Türkleri özellikleri,Kıpçak Türklerinin fiziksel özellikleri,hangi boydandır?,Kıpçak Türkçesi

Kıpçak Türkleri kimlerdir?

Kıpçaklar, Avrupa’da ”Kuman” adıyla adlandırılan Kuzey Türkleridir. Kıpçakları Bizanslılar, Almanlar, Ermeniler ve Ruslar farklı farklı isimlerde adlandırmışlardır. İslami kaynaklarda ise aynı şekilde ”Kıpçak”, ”Hıfşak” ya da ”Kıfşak” olarak geçmektedir. Kıpçak kelimesinin tam olarak ne anlam ifade ettiği hala bilinememekte, tarih bilimciler tarafından yapılan araştırmalardan sonra iletişimde bulundukları kavimlerden ve yaşadıkları coğrafyadan ötürü mutlaka bunlarla ilişkili bir anlamı olduğu ifade edilmiştir. Kıpçak Türklerinin en belirgin özellikleri sarışın ( ve hatta kızılla karışık sarışın) ve mavi gözlü olduklarıdır. Bir çok Türk boylarıyla ( Oğuz, Kanglı, Kimek gibi) bağlantılı olan Kıpçak Türkleri, Batı Türkleriyle de doğrudan bağlantılıdır.

KIPÇAK TÜRKLERİ ÖZELLİKLERİ

Kıpçak Türkleri ilk olarak 9. yüzyılda ortaya çıkmışlar ve bir kaç yüzyıl kadar varlıklarını sürdürmüşlerdir. 9. yy.’da ilk olarak Orta Asya’dan göç ederek Urallar’a geçmişlerdir. Daha sonra Oğuzlarla birlikte Orta Asya’da dağınık bir şekilde yaşamaya başlamışlardır. Moğol istilası gerçekleşmeden önce Kafkas ve Kırım dağlarında ve bugünkü Kazakistan’ın belirli bölgelerinde yaşayıp pek çok ayrı Türk kavmi ile bir arada yaşamaya başlamışlardır. Aynı dönemlerde Bizans, Suriye, İran gibi devletler ve Ruslarla da ticari ve askeri ilişkilerde bulunmuşlardır. Geçmişte ”Oğuz bozkırı” diye anılan topraklar daha sonra Dest-i Kıpçak adıyla anılmaya başlanmıştır. Bu olaydan sonra Ruslara karşı kazandıkları galibiyetlerden ötürü Balkanlar’a kadar yayılmışlardır. Bu olay onları Kuman – Kıpçak varlığını kurmaya yöneltmiş, 13. yy.’a kadar bölge onların himayesinde olmuştur. Balkanlardaki Eflak-Boğdan Prensliği Kıpçaklı Komutan’ın oğlu Basarapa kurmuştur. 12. yy. boyunca Ruslarla savaşan Kıpçaklar, savaş esnasında esir aldıkları Rusları, Akdeniz’deki ülkelere satmışlardır. Hatta Rusların ünlü ”İgor” destanı, Kıpçaklarla aralarında olan savaş münasebetlerini anlatmaktadır. Bir çok alanda beylikler halinde yaşamış olan Kıpçak Türkleri, tam bir bütün olma özelliğini taşıyamamışlardır. 1222 yılına gelindiğinde Moğollar Kıpçaklarla savaşa girmeye yeltendi. Kıpçak Başbuğları bu olası savaş için Rus knezlerle anlaşarak Moğolların üzerine gitti. 1 yıl sonrasında Kalka Meydan Muharebesi gerçekleştiğinde Kıpçaklar ve Ruslar büyük bir bozguna uğratıldı.

KIPÇAK TÜRKLERİNİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ

Kıpçak Türkleri genel olarak sarışın ve mavi gözlüdürler. Beyaz tenli olan bu ırk; Ruslar, Almanlar ve Ermeniler tarafından farklı farklı isimler almışlar ve hepsinin Kıpçaklara verdiği isimlere bakıldığında anlam olarak saman renginde olacak şekilde açık sarı saç anlamını ifade ettiği görülmektedir.

KIPÇAK TÜRKLERİ HANGİ BOYDANDIR?

Kıpçak Türklerinin tarihine bakıldığında 10’dan fazla boya mensup oldukları görülmüştür. Bu boyların isimleri ve özellikleri ise şu şekildedir;
1. BURDJOGLİ ( Burçoğlu) : Hanları bu boyun içerisinden seçilmekteydi
2. TOKSOBA ( Dokuzoba) : Bu boy Tatarların kökenine dayanır.
3. JETİOBA ( Yedioba) : Oldukça kalabalık bir boy olma özelliğini taşır.
4. DURUTLAR (Dörtoba – Dörtler) : Bu boy Moğol saldırısı olduğu zaman çok fazla zarar almış ve Dest-i Kıpçak denilen bölgeden göçmüştür.
5. KANGAROGLİ ( Konguroğlu) : Bu boy tarihte daha sonradan Kıpçak Türklerinin arasına katılmıştır.
6. ULADJOGLİ ( Ulaşoğlu) : Macaristan’da iyi zaferler elde etmiş bir boy olma özelliğini taşır.
7. ELBARLİ ( Kurt Bölgeli) : Kıpçakların içerisinde görev alacak hanlar Burçoğlunun dışında bu boydan da seçilebilirdi.
8. KOTAN ( Kutan) : Kuman boyu asıllıdır.
9. JORTAN ( Çortan) : Kıpçakların bir boyu olan Jortanların kelime anlamı turna balığıdır.
10. KULABOGLİ ( Kulobaoğlu) : Bu boy kendi at besleme kültürüyle adından söz ettirmiştir.
12. KARABİRKLİ ( Kara şapkalı) : Bu boy Peçenek asıllıdır.

KIPÇAK TÜRKÇESİ

Kıpçak Türkçesi ile ilgili ilk doğru bilgiler, Divan-ı Lügati’t Türk’te ( DLT olarak da adlandırılır) geçmektedir. Genel olarak Güney Rusya’da, Orta Asya’da ve Kırım’da yaşayan Kıpçak Türkleri ve Ukrayna’da yaşayan Türkleşmiş Ermeniler tarafından kullanılmıştır. DLT’de en çok Kıpçaklar ve Oğuzlar hakkında bilgi geçmesinin temel nedeni bu boyların geniş bir coğrafyaya yayılması ve beraberlerinde her gittikleri yerde Kıpçak Türkçesi’ni de yaymalarıdır. Kıpçak Türkçesi genel olarak Pontus-Hazar grubu, Aral-Hazar grubu ve Ural grubu olarak 3 ayrı grupta incelenmiştir. Bunun dışında Bozkır Kıpçakçası, Ermeni Kıpçakçası ve Mısır-Memluk Kıpçakçası olarak 3 ayrı lehçe olarak da sınıflandırılmıştır. Kıpçak Türkçesi, kendi içerisinde karışık bir dil özelliği olma prensibine sahip olduğundan bu karışıklık Kıpçak-Türkmen ilişkileriyle bağdaştırılmıştır.

Add a Comment

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir