İyon Nedir? Nasıl Oluşur?

Bugüne kadar bir çok konu sizlere faydalı bilgiler verdiğimiz bu sitede bugün; iyon nedir?, iyon ne demek, iyonlar nasıl oluşur, negatif iyon ve pozitif iyon, pozitif iyonlar ile negatif iyonlar arasındaki farklar nelerdir? gibi sorularınızın cevaplarını aşağıda sizler için hazırladığımız yazımızda bulabilirsiniz.

İyon Nedir? Nasıl Oluşur?

Ä°yon Nedir?

Hem Na hem de Cl atomu son elektron katmanlarındaki elektron sayısını 8’e tamamlayarak kararlı soy gaz yapısına (oktete) ulaÅŸmak ister. Na (metal) 1 elektron vererek Cl (ametal) da 1 elektron alarak oktetini tamamlar, belirli sayıdaki kararlı soy gaz elektron dizilimine ulaşır. Elektron alış veriÅŸi ÅŸeklinde olan etkileÅŸimde elektron veren atom pozitif, elektron alan atom ise negatif yüklü tanecikler oluÅŸturur. Ä°ÅŸte bu yüklü taneciklere iyon adı verilir. Belirli sayıdakı ”+” ve ”-” yüklü iyonlar birbirini elektrostatik çekim kuvvetleri ile çekerek NaCl (yemek tuzu) bileÅŸiÄŸinin birimlerini oluÅŸturur. Sodyum klorür örneÄŸinde olduÄŸu gibi atomların aldığı veya verdiÄŸi elektron sayısına iyon yükü denir. ÖrneÄŸin Na+, Ca2+ ve Cl- iyonların iyon yükü sırasıyla +1,+2 ve -1’dir. Negatif yüklü iyonlara katyon, pozitif yüklü iyonlara ise anyon denir.

İyon yükü alışverişinin net ve tam olduğu varsayılan NaCl gibi bileşiklerde Na+, Cl- gibi gerçek iyonlar için kullanılan bir terimdir. Bu iyonlar su ortamında da serbest kalırlar.

Buna karşılık örneÄŸin SO3 ve N2O5 bileÅŸikleri moleküllerinde S ve N’u (S6+, N5+) iyon saymak doÄŸru deÄŸildir. Çünkü bu maddeler suda çözündüklerinde iyon oluÅŸmaz. Bu sebeple bunlar için ”yükseltgenme basamağı” terimi daha uygundur. Yükseltgenme basamağı, kimyasal bir tepkimede atomun aldığı veya verdiÄŸi varsayılan elektron sayısıdır.

Ametal atomları metal atomlarıyla bileşik oluştururken daima elektron alma eğiliminde olduğunu biliyorsunuz. Bu yüzden de metallerle yaptıkları bileşiklerde eksi yükseltgenme basamağında bulunur.

A metallar kendi aralarında bileÅŸik oluÅŸturduklarında artı yada eksi yükseltgenme basamağında olabilirler. ÖrneÄŸin; N (azot) elementinin yükseltgenme basamağı NH3 (amonyak) bileÅŸiÄŸinde -3, NO2 (azot dioksit) bileÅŸiÄŸinde  ise +4’tür. Görüldüğü gibi NH3 ve NO2 bileÅŸiklerinin moleküllerinde N atomu birden fazla yükseltgenme basamağına sahiptir.