Gözlem Nedir? Gözlem Çeşitleri Nelerdir?
|Gözlem Nedir? Gözlem Çeşitleri Nelerdir?,Gözlem Çeşitleri nelerdir,Gözlem Nedir? Gözlem Çeşitleri Hakkında Bilgi,Gözlem Hakkında Bilgi
Gözlem Nedir? Gözlem Çeşitleri Nelerdir?
Bir olayla ilgili olarak duyu organları yardımıyla bazı araç ve gereçler kullanarak yapılan incelemeye gözlem denir. Birçok fiziksel olay, duyu organlarını güçlendirebilecek bir takım
teknolojik araçlarla gözlenmiştir.
Fizikle ilgili birçok olay iki tür gözlem yapılarak incelenir.
Bu gözlemler,
Nitel gözlem
Nicel gözlem’dir.
1-Nitel Gözlem
Herhangi bir ölçme aracı kullanmadan beş duyu organı kullanılarak yapılan gözlem çeşidine nitel gözlem denir. Kesinlik ifade etmezler, nitelik belirtirler. Hata payı çoktur, yanıltıcıdır, güvenilir değildir. Sonuçlar birim ile ifade edilmez. Duruma ve kişiye göre değişebilir. Objektifliği ve kesinliği yoktur. Nitel gözlemler olayların ayırıcı özelliğini belirler.
Aynı odada bulunan iki kişiden birisi “oda sıcak”, diğerinin ise “oda soğuk” demesi, bir paketi kaldıran adamın “bu paket 2 kg gelir” demesi, basket maçına giden Ali’nin, baba, “bu basketçinin boyu 2 metre var” demesi nitel gözleme birer örnektir.
2-Nicel Gözlem
Duyu organları ile birlikte ölçme araçları da kullanılarak yapılan gözlem çeşidine nicel gözlem denir. Yapılan ölçümler sonucunda sayısal veriler elde edilir. Nicelik belirtir. Duruma ve kişiye göre değişmez. Bilimsel önem taşır. Güvenilir bir gözlemdir. Bilimde en çok kullanılan gözlem çeşididir.
Örneğin; “Açık hava basıncı deniz düzeyinde 76 cm – Hg dir.” “Çaydanlıktaki suyun sıcaklığı 40 °C tır”, “İstanbul’a 2007 yılında yağan yağış miktarı m2 ye 0,5 kg dır”, “Dünya, Güneş etrafındaki turunu 365 gün 6 saatte tamamlar”, “100 metre yarışında Dünya rekoru 9,69 saniyedir”, Oto yolda hız sınırının 120 km/h olması da nicel gözlem gerektiren olaydır.
Bir çaydanlıktaki suyun sıcak ya da soğuk olduğunu, çaydanlığa bizzat dokunarak ya da çaydanlıktan çıkan buhara bakarak karar vermek nitel gözlem yapmak demektir. Bardaktaki su için sıcaklık ya da soğukluk hissi uyandırması suyun ne kadar sıcak ya da ne kadar soğuk olduğunu, kısaca derecesini göstermez. Sadece suyun sıcaklığı hakkında bir kanaat oluşturur.
Dolayısıyla suyun sıcaklığının ne kadar olduğuna karar verebilmek için nicel gözlem yapılmalıdır. Bu nicel gözlemde suyun sıcaklığı farklı kişiler tarafından yapılsa bile sonuçlar birbirine çok yakın çıkar. O halde nitel gözlemler kişiden kişiye değişebilirken nicel gözlem değişmez. Bilimsel çalışmalarda nitel gözlemlerden ziyade nicel gözlemlere ağırlık verilir. Bazı durumlarda her ikisi birlikte kullanılır.