Franchising Nedir? Franchising Ne Demek?

Franchising, Franchising Nedir?, Franchising Ne Demek?

FRANCHİSİNG NEDİR?

Franchising; franchiser’ın (entellektüel varlıkların sahibi) belirli bir ücret karşılığında franchisee’ye (izin verilen firma), franchiser tarafından belirlenen biçimde bir işletmecilik faaliyetini üstlenmesi için, franchiser’ın ticari marka, marka adı, pazarlama tekniği ya da özel bir faaliyet sistemi gibi entelektüel varlıklarım kullanma izni verme konusunda anlaştığı bir tür lisans anlaşmasıdır. Bu anlaşmanın başarısını garanti etmek için, franchiser aynı zamanda standart personel eğitim programları ve olanakları (örneğin, McDonald’s Hamburger Üniversitesi), pazarlama ve yönetim teknikleri, kalite kontrol ve diğer lojistik destek türleri gibi, destek hizmetlerini sağlamayı da kabul eder. Esas franchising ücretine ek olarak, sağladığı destek hizmetleri için franchiser ek ücret alabilir. Outlet mağazaları ve alışveriş merkezleri aracılığıyla global marka adlarını, popüler ürün ve hizmetleri yerel anlamda mev­cut kılma aracı olarak franchisingin popülaritesi bütün dünyada artmaktadır. Franchisingin göreli güncelliği büyük ölçüde:

♦ İşletme faaliyetinin bütün aşamalarının franchiser tarafından düzenlendiği, sözleşme şartları ve yükümlerini de içeren, sıkı kurallar konmuş yapısından;

♦ İş sahibi olan ve faaliyet gösterecekleri belirli bir coğrafik bölge verilen franchisee’lerin eriştikleri nispeten yüksek başarı oranından;

♦ Dünyanın her yerindeki tüketici zevk ve tercihlerinin birbirine yaklaşması­na bağlı olarak standart ürün ve hizmetlere olan global talebin artmasından kaynaklanmaktadır.

Franchising anlaşmasının başarısını garanti etmek için ne yapılır?

Franchising örneklerinin pekçoğu, fast food restoranları (McDonald’s, Pizza Hut, Burger King), konaklama endüstrisi (Hilton Otelleri, Travelodge, Hospitality Inns), kiralama servisleri (Budget ve Avis car rental), otomobil yedek parça satıcıları ve elverişli zincirleme mağazalar gibi, hizmet sektöründe bulunmaktadır.

Franchising’in başlıca yararlannı aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

♦ Franchisee, etkili bir faaliyet sistemiyle desteklenen, başarılı ve büyük ölçüde yaratılmış talebi bulunan ürün ve hizmetlerin üretimi işine girer. Uygulanan yüksek derecedeki standardizasyon ürün ve ortak hizmetlerin (örneğin,McDonald’sın büyük M’si) derhal tanınabilirliği anlamına gelmektedir. Özünde, franchisee ürün ve hizmetteki ispatlanmış bir kavramı (örneğin, fast food) uygulamaktadır.

♦ Franchisee’ye, ürün ve pazar geliştirmenin başlangıç maliyetlerine katlanmaksızın, geniş kâr potansiyeli olan bir endüstride büyüme fırsatı verilir.

♦ Ev sahibi ülke, dünyanın en saygın firmaları tarafından faaliyet yeri olarak seçilmekten yarar ve prestij sağlar.

Franchising’in başlıca sakıncalarınıysa aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

♦ Özünde, franchisee ispatlanmış bir ürün ve hizmet kavramını uygulamakta,franchiser’ın şöhretinin ve coğrafik sınırlarının genişlemesine yardımcı olmaktadır.

♦ Franchising konusu, ürün ya da hizmet başarısı aşağı yukarı garanti edilmiş,ünlü ve tanınır olmazsa franchisee, sonunda küçük karşılığı olan ürün ya da hizmeti tanıtmada risk alır.

♦ Bazı ülkelerde franchising sözleşmesi kolayca uygulanmaz.

♦ Ürün zaten ev sahibi ülke dışında geliştirildiği için, franchising ülkedeki ARGE bedeli olarak kabul edilir.