Elem Nedir, Elem Ne Demek ve Elem Kelimesinin Anlamı Hakkında Bilgi Bulunduran Paylaşım Platformu
ELEM NEDİR?
Acı, ıstırap, sıkıntı, üzüntü ve keder gibi anlamlara gelen bu kelime; insanın fiziki veya psikolojik yapısında, bazen de bunların her ikisinde birden tezahür eden hissi bir hali ifade eder. Aynı kökten türetilen ‘elîm” kelimesi Kuran-ı Kerim’de yetmiş iki yerde geçmekte ve cehennem azabının şiddetini belirtmektedir. “Azabün elîm’ tabiri ‘verdiği acı son sınırına ulaşmış azap’ demektir. Hadislerde ise elem kelimesi daha çok bedeni acıyı, ağrıyı ifade etmek üzere kullanılmıştır.
Maddi elem insan bedeninde hissedilen acıdır, hastalık veya yaralanma gibi sebeplerle ya da kazaya uğrama ve darp hallerinde duyulan ıstırap gibi. Manevi elem ise; bir şeyin veya insanın kaybı üzerine duyulan keder; herhangi bir sebeple uğranılan hayal kırıklığı; karşılaşılan bir ilgisizlik veya nankörlük ile kıskançlık, utanç, pişmanlık ve imrenme gibi duyguların yaşandığı hallerde söz konusudur.
insan elem veren hallerden uzak kalmak ve bunlardan kaçıp kurtulmak ister. Ancak elem dünya hayatının kaçınılmaz bir parçasıdır ve insanın dünyada elemsiz yaşaması mümkün değildir. Dünya hayatı fanidir ve burada her şey çözülüp dağılmaya ve nihayet zevale muhkum- dur. İnsan ise potansiyel olarak mükemmelliğe taliptir ve Rabbi tarafından cennete aday olarak yaratılmıştır. Aslında daima bunun özlemini çeker ve bu özlem içinde iken onun, içinde misafir olarak bulunduğu dünya ortamında bir şekilde rahatsız olmaması da zaten muhaldir. Zira kalıcı yurdu burası değildir. Ve ilahi takdir bunu daima ona hatırlatacaktır.
Diğer taraftan elem, insanın ahlaki gelişmesi bakımından bir muharrik, ve çok etkili bir motivasyondur. Kötü hular, nahoş itiyadlar ve fena ahlak, kimse tarafından sevilmez, başkaları tarafından hep kınanırken (zem); iyi ahlak daima takdir görür ve medhedilir. Bu yüzden insanlar zemmedilmekten ve başkaları tarafından kötü sıfatla anılmaktan elem duyar ve takdir edilmekten de çok hoşlanırlar. Bu ise onları sonunda elem duyacakları kötü hallerden kaçınmaya ve ahlaklarını düzeltmeye sevkeder. Hz. Peygamber; “Kötülük, gönlüne sıkıntı veren ve insanların duyup öğrenmelerini istemediğin şeydir.” (Müslim, Birr, 5) buyururak kötülüğü anlatırken, onun elem verici olduğuna ve insanlardan saklanmak istendiğine işaret etmiştir.
İnanan insan dünya hayatını doğru okumuş ve olduğu gibi tanımıştır. Bu sebeple burada onun için hayal kırıklığı ve yeis söz konusu değildir. Her şeyi Allah’tan bilme şuurunu kazanmıştır. Hiç bir şey onun Allah’a olan güven ve bağlılığını sarsmaz. Bu yüzden de dünyevi elemlere aldırmaz; zira onların geçici olduğunu ve nihai bir değer taşımadığını çok iyi bilir.
Kaynak : İslam Ansiklopedisi Mahmud Rıfat KADEMOGLU
