Amel Defteri Kısaca Nedir?
|Amel Defteri Kısaca Nedir?,Amel Defteri Nedir,Amel Defteri Hakkında Bilgi,Amel Defteri Ne Demektir,Amel Defteri Hakkında Kısa Bilgi
Amel Defteri Kısaca Nedir?
Kur’an’da kitâb ve suhuf adlarıyla geçen amel defterine kitâbü’l-a’mâl, sahî- fetü’l-a’mâl de denir. Kur’ân-ı Kerîm’in belirttiğine göre insanın dünyada benimsediği inanç ve işlediği bütün fiiller tesbit edilmiş olup kıyamet gününde bir kitap halinde kendisine sunulacak: okuma bilen ve bilmeyen herkesten kendi kitabını okuması istenecektir (bk. el-İsrâ 17/13-14) “Kirâmen Kâtibîn”, “hafaza”, “rusül”, “rakîb-atîd” adlarıyla anılan meleklerin yazıp kaydettikleri (bk. el-En’âm 6/61; el-Enbiyâ 21/94; Kâf 50/18; ez- Zuhruf 43/80) bu kitap, cennete girecek olan ashâbü’l-yemîn’e sağ taraftan, cehenneme atılacak olan ashâbü’ş-şi- mâPe ise soldan veya arkadan verilecektir (bk. el-Hâkka 69/19, 25; el-İnşikâk 84/7, 10) Amel defterini sağdan alan “yüzleri parlak zümre” sevinip umduğuna kavuşacak, soldan veya arkadan alan “bedbaht zümre” ise başına gelecek felâketi anlayarak yok olmayı isteyecektir (bk. el-Hâkka 69/18-26; el-İnşikâk 84/ 6-12). Amel defterini okumak için okuma yazma bilmek gerekmeyecek, herkes Allah’ın ilhamıyla defterini okuyacaktır. Amel defteri ile ilgili olarak Kur’an’da açıklanan hususlardan biri de günahkârlara ait kitapların siccîn*de, iyilere ait olanlarınsa illiyyîn*de bulunacağıdır. Siccîn de illiyyîn de hatalardan arınmış, tahriften uzak, yazıları bozulup silinmez bir sicilde kayıtlı kitaplardan ibarettir. Bazı müfessirler bu iki kelimeden hareket ederek, ayrıca İsrâ sûresinin 13. âyetini de dikkate alarak amel defterinin insanın kendi özünde bulunduğunu ve amellerin insan üzerinde bıraktığı iz ve tesirlerle korunduğunu söylemişlerdir (bk. Fahreddin er-Râzî, XX, 167-170). Fussılet sûresinde (41/20-22) kulakların, gözlerin ve derilerin, Yâsîn sûresinde de (36/65) kıyamet günü ağızların mühürlenip ellerin ve ayakların insanın işlediği fiiller hakkında şahitlik yapacağının bildirilmesi, amel defteriyle ilgili bu yorumu teyit eder mahiyettedir.
Müfessirler Kur’an’da zikredilen kitap ve suhufun, insan ömrünün muhasebesinin yazılı bulunduğu defter mânasını ifade ettiği gibi kişinin hesabının görüldüğünü bildiren bir belge anlamına gelebileceğini de belirtirler. Mu’tezile’nin çoğunluğu ve sonraki (müteahhir) Eşa- riyye âlimleri amel defterini, Allah’ın, insanların iyilik ve kötülükleri hakkındaki bilgisi şeklinde yorumlamışlar, Mâtürî- diyye ile Selefiyye’nin tamamı ve Eş’a- riyye ile Mu’tezile’nin bir kısmı ise keyfiyeti ve mahiyeti bilinemeyen bir amel defterinin varlığını kabul etmişlerdir.