Satirik Şiir Nedir?
Satirik Şiir
Kişilerin veya toplumların eksik yönlerini, yanlışlarını iğneleyici bir üslupla dile getiren şiirlere “satirik şiir” denir. Satirik şiirlerde eleştiri söz konusudur. Bir kimse, bir düşünce, bir durum açık ya da kapalı biçimde, iğneli bir dille yerilir. Her yergide bir uyarı olduğu için öğretici nitelik de bulunur.
Eleştiri içerikli şiirlere, Batı edebiyatında “satir”, halk edebiyatında “taşlama”, divan edebiyatında “hiciv”, günümüz edebiyatında ise “yergi” denir. Eski Yunan’da Diogenes’in satirleri vardır. 18. yüzyılda Batı’da Voltaire iyi bir yergici olarak karşımıza çıkar. Türk edebiyatında, yergi denilince akla Nefî gelir.
Geçenlerde bir derin vadide
Jean Frenon’u bir yılan ısırdı
Ne oldu dersiniz sonra?
Can veren yılan oldu.
Voltaire
Bana Tahir Efendi kelp demiş
İltifatı, bu sözde zâhirdir
Mâliki mezhebim benim zirâ
itikatımca kelp tâhirdir
Yaz olunca yayla yayla göçenler
Topuz korkusundan şardan kaçanlar
Meşe yaprağını kıyıp içenler
Rumeli Yenicesi duhan beğenmez
Aslında, neslinde giymemiş hare
İş gelmez elinden gitmez bir kare
Sandığı gömleksiz duran mekkare
Bedestana gelir kaftan beğenmez
BELLİ DEĞİL
Bir vakte erdi ki bizim günümüz,
Yiğit belli değil, mert belli değil
Herkes yarasına derman arıyor,
Devâ belli değil, dert belli değil.
Ruhsati
Adalet kalmadı, hep zulüm doldu,
Geçti şu baharın gülleri soldu,
Dünyanın gidişi acayip oldu,
Koyun belli değil, kurt belli değil.